حجت الاسلام سید عطاءاله ارکیان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تهران، با اشاره به دعای عرفهی امام حسین(ع) معتقد است: فرازهایی که در دعای عرفه بیان شده، تماما بیانگر عبودیت و احتیاج به حضرت حق است. و هر بند بندِ این دعا که از زبان امام حسین (ع) تراوش می کند، خود به تنهایی نمونه کلمات انسان ساز است.
متن این گفتگو با عنوان " حقیقت عرفه" را در ادامه بخوانید
به نظر شما علت نام گذاري نهم ذی الحجه به روز عرفه چیست؟
ابتدا فرارسیدن هفته دفاع مقدس و روز عرفه را به همه مسلمانان به ویژه شیعیان تبریک می گویم. همان طور که می دانید نهم ذی الحجه را روز عرفه نامیده اند و گویا در تعبیرات اسلامی و دینی، عید عرفه نیز گفته شده است. در حدیثی داریم، هر روزی که در آن گناهی صورت نگیرد، عید واقعی است. عید روزی است که انسان به فطرت و اصل خداشناسی خود برگردد. این معنی همان است که از لغت «عید» هم استفاده می شود.
*دلایل نامگذاری
در پاسخ به این سئوال می توان گفت علت نامیدن این روز به عرفه، آن طور که در کتاب های دینی و روایی نظیر «علل الشرایع» وجود دارد، می تواند به چند اعتبار باشد. گفته شده عرفات، نام منطقه وسيعى است در شرق مكه معظمه که در ميان راه طائف و مكه قرار گرفته است و زائران بيت الله الحرام در نهم ذى الحجه، از ظهر تا غروب در اين منطقه حضور دارند. در نقلى آمده، عرفات جایی است که آدم و حوا(علیهم السلام) پس از هبوط از بهشت و آمدن به كره خاكى، در اين سرزمين یکديگر را يافتند و به همين دليل، اين منطقه «عرفات» و اين روز «عرفه» نام گرفته است.
همچنين معروف است گفته‌اند كه جبرئيل(عليه السلام) هنگامي كه مناسك حج را به ابراهيم (ع) مي‌آموخت، چون به عرفه رسيد به او گفت «عرفت؟» و او پاسخ داد «آري»، لذا به اين نام خوانده شد و نيز گفته‌اند سبب آن اين است كه مردم از اين جايگاه به گناه خود اعتراف مي‌كنند و بعضي آن را جهت تحمل صبر و رنجي مي‌دانند كه براي رسيدن به آن بايد متحمل شد. چرا كه يكي از معاني «عرف» صبر و شكيبايي و تحمل است.
جايگاه روز عرفه در اسلام چگونه تبیین و معرفی شده است؟
ما برای کمال آفریده شده ایم و ائمه(علیهم السلام) راهنمایان ما به سوی کمال مطلق و خدای متعال هستند. ائمه(ع) با توجه به اهمیت زمان در سیر و سلوک انسان ها، سعی داشتند که انسانها را متوجه برخی زمانها و اوقات که نقش بسزایی در تربیت و صعود انسان دارند، بکنند. گرچه عبادت به پهنای تمامی ازمنه و امکنه است، اما برخی روزها خاص اند و موثر.
*عرفه؛ روز دعا و نیایش
یکی از این روزها، نهم ذی الحجه یعنی روز عرفه است که می توان آن را روز دعا و نیایش نام نهاد. مخصوصاٌ برای کسانی که توفیق تشرّف به حج و حضور در صحرای عرفات را پیدا کرده اند. برکات فراوانی نیز برای این روز آورده اند و اعمال دهه اول ذی الحجه، حاکی از اهمیت روز عرفه است و فکر می کنم این اعمال می خواهد انسان را به آمادگی نسبی بندگی در روز عرفه برساند.
در روایتی آمده که شقاوت انسانی در این روز قابل تغییر به سعادت است؛ زمانی ما متوجه اهمیت عرفه خواهیم شد که این حدیث را مد نظر قرار دهیم که « «الشَّقِی مَنْ شَقِیَ فِی بَطْنِ أُمِّهِ وَ السَّعِیدُ مَنْ سَعِدَ فِی بَطْنِ أُمِّهِ».
چگونه می توان حقیقت عرفه را به خوبی درک کرد؟
در هر صورت باید در تمامی لحظات زندگی، روحیه بندگی، انقیاد در برابر حضرت حق و اطاعت را داشته باشیم تا بتوانیم روز عرفه را درک کنیم و از آن بهره گیریم و به معارف بلندی که در فرازهای دعای عرفه ذکر شده پی ببریم. فقرات و بندهایی که در دعای عرفه بیان شده، تماما بیانگر عبودیت و احتیاج به حضرت حق است.
بند بندِ این دعا که از زبان امام حسین (ع) تراوش می کند، خود به تنهایی نمونه کلمات انسان ساز است. حیف است که ما فقط تنها در روز عرفه این دعا را متذکر شویم و بخوانیم. بنابراین باید با شناخت و معرفت کامل، از چشمه جوشان عرفه بنوشیم و سیراب شویم و این فرصت گرانبها را از دست ندهیم. چرا که انسان با دعا و قرائت دعای عرفه به آرامش می رسد و در می یابد که در مواجه با گرفتاری ها و سختی های روزگار می تواند به خداوند اتکا و اعتماد داشته باشد.
انتهای پیام
